برتری حضرت معصومه نسبت به سایر امامزادگان
ریاحین ـ در میان امام زادگان ایران و شهرقم و فرزندان حضرت امام موسی (ع) که نورافشانی میکنند، ماه تابانی که همه آنها را تحتالشعاع انوار درخشان خود قرار داده، تربت پاک شفیعه محشر، کریمه اهل بیت پیامبر (ص) دخت گرامی موسی بن جعفر، حضرت معصومه (س) است.
برتری فاطمه معصومه (س)بر فرزندان امام کاظم (ع)
حضرت فاطمه معصومه(س) از جهت شخصیت فردی و کمالات روحی در بین فرزندان موسی بن جعفر(ع) بعد از برادرش، علی بن موسی الرضا (ع) در والاترین رتبه قرار دارد. این در حالی است که شیخ مفید و دیگران فرزندان دختر امام کاظم (ع) را حداقل هجده تن دانسته اند و فاطمه در بین این همه بانوی مکرمه سرآمد بوده است. شیخ عباس قمی درباره دختران موسی بن جعفر(ع) مینویسد: «برحسب آنچه به ما رسیده، افضل آنها سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی (ع) معروف به حضرت معصومه است». اما شیخ محمد تقی تستری در «قاموسی الرجال» فضیلت وی را نه تنها در بین دختران، بلکه پسران حضرت غیر از امام رضا(ع) بینظیر میداند و مینویسد: «در میان فرزندان امام کاظم (ع) با آن همه کثرتشان، بعد از امام رضا (ع) کسی همشأن حضرت معصومه(س)نیست.»
او فضایلی را به ارث برد که تنها امام رضا(ع) آنها را دارا بود
بیگمان این نحوه اظهار نظرها و نگرش به شخصیت فاطمه دختر موسی بن جعفر (ع) بر برداشتهایی استوار است که از متن روایات وارده از ائمه به دست آمده است. روایاتی که مقامهایی را برای فاطمه معصومه(س) برشمردهاند. مقامی که نظیر آن برای دیگر برادران و خواهران وی ذکر نشده است و به این ترتیب نام فاطمه معصومه (س) را در شمار زنان برتر جهان قرار دادهاند.حال به اختصار به بررسی بعضی از خصوصیاتی که آن حضرت را از دیگر امامزادگان جدا میکند اشاره می شود؛
1. شرافت خانوادگی: تأثیر شخصیت پدر و مادر در روح و جسم فرزندان را نمیتوان انکار کرد. این تأثیرپذیری در وجود فاطمه معصومه(س) از برجستگی خاصی برخوردار است. او از هر دو طرف (پدر و مادر) فضایلی را به ارث برد که تنها برادرش علی بن موسی الرضا (ع) آنها را به صورت کامل در خود جمع کرده بود و به نظر میرسد بتوان سر برتری شخصیت والای فاطمه معصومه (س) بر دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر(ع) را در همین نکته یافت که فاطمه معصومه (س) مانند برادرش از هر دو طرف پاکیزهترین خصال و ویژگیها را به ارث برد با وجود بانوان دیگری در خاندان امام کاظم(ع) گویی «نجمه» ستاره پر نور بانوان امام کاظم است که به سان پرفروغترین ستارهها میدرخشد و به راستی که تمام فروغش را به دو پاکیزه گوهرش، علی بن موسی الرضا (ع) و فاطمه معصومه (س) منتقل کرد.
سعادت معصومه(س) این بود که مادرش، مادر امام رضا (ع) نیز بود
مطالعه سیره ائمه گواهی میدهد که طهارت و پاکی مادر شرط اساسی برای گزینش مادران امامان بوده است و سعادتی که نصیب فاطمه معصومه(س) شد این بود که مادرش، مادر امام رضا (ع) نیز بود. لذا از هر آلودگی در هر اندازهاش به دور ماند.
2. شفاعت گسترده: بالاترین جایگاه شفاعت از آن رسول گرامی اسلام است، اما دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم شفاعت گستردهای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و میتواند همه اهالی محشر را فرا گیرد: 1. خاتون محشر، صدیقه اطهر، حضرت زهرا(س) 2. شفیعه روز جزا حضرت فاطمه معصومه (س) در مورد شفاعت گسترده حضرت فاطمه زهرا(س) طبق احادیث منقول از اهل سنت و شیعه هیچ شکی نیست. اما در مورد حضرت معصومه (س) از جهت گستردگی شفاعت، هیچکس ـ حداقل هیچ بانویی ـ به شفیعه محشر معصومه نمیرسد، که امام جعفر صادق (ع) در این رابطه میفرماید: «تدخل بشفاعتها شیعتنا الجنه باجمعهم» با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت میشوند.
3. ویژگیهای دیگر: مثل عصمت، محدثه بودن، ورود زیارتنامه مخصوص، و... باعث شده که حضرت معصومه(س) از دیگر امامزادگان وبرادران وخواهران پیشی گیرد. و همچون ستارهای درخشان در این آسمان بدرخشد و صاحب شأن و مقام خاصی بشود همانطوری که امام رضا (ع) در فقرهای از زیارتنامه آن حضرت میفرماید: «فان للک عند الله شانا من الشان» یعنی تو در محضر الهی شأن و منزلت وصفناپذیری داری، که بر خاکنشینان این عالم قابل تصور نیست و تنها خدا و پیامبر و اوصیاء طاهرینش بر آن واقفند.
4- کراماتی که از آن حضرت به مسلمانان وعلاقه مندان اهل بیت و اهل علم و مراجع عظام رسیده برتری و فضل آن حضرت را به اثبات میرساند که باتامل در ابعاد مختلف گوشههایی از انوار ملکوتی و شعاع آسمانی روشن خواهد شد.
امام رضا(ع) فرمود: هرکس خواهرم معصومه را در قم زیارت کند (بامعرفت وشناخت) بهشت براو واجب میشود
نویسنده: امیرعلی حسنلو مدیرگروه تاریخ وسیرهٔ مزکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم