تنها امیرالمؤمنین(ع) هم کفو زهرا(س) است
وجود مبارک رسول خدا(ص) فرمودند: اگر دریاها مرکب بشود، درختان قلم بشوند و جن و انس بنویسند، مرکب ها با این قلم ها و کمک گرفتن از این مرکب ها تمام می شوند و عمر نویسندگان هم با این گستردگی تعدادشان تمام می شود، ولی ارزش های وجود علی بن ابی طالب تمام نمی شود.
کتاب های معتبر از وجود مبارک امام باقر(علیه السلام) نقل می کنند که حضرت باقرالعلوم فرمودند: اگر از زمان آدم تا زمان پیغمبر(ص)، تمام پاکان عالم از انبیاء و مادون انبیا تک تک برای ازدواج با صدیقهٔ کبری می آمدند، پیغمبر(ص) به تمام آنها جواب رد می داد و دلیل هم برایشان می آورد که احدی از شما در ارزش ها هم وزن و هم کفو زهرا(علیها السلام) نیستید؛ اگر من زهرا را به شما شوهر بدهم، شما همسر مادون او خواهید بود؛ اما وقتی امیرالمؤمنین برای ازدواج آمد، در جا به او فرمودند: خدا عقد تو و زهرا را در عرش خوانده است، یعنی زهرای من هم کفو و هم وزن توست؛ یعنی اگر هم دریاها مرکب بشود، همهٔ درختان قلم بشوند و همهٔ جن و انس نویسنده بشوند و بخواهند فضائل و ارزش های زهرا(علیها السلام) را بنویسند، مرکب ها تمام می شوند و عمر نویسندگان هم به پایان می رسد و فاطمه(علیها السلام) ناشناخته می ماند.
تأویل «مرج البحرین» در کلام معصومین(ع)
چه تعبیر ویژه ای در تأویل آیات سورهٔ الرحمن از رسول خدا(ص) و ائمه دربارهٔ این زن و شوهر نقل شده است. اصل تعبیر از پروردگار و تأویل تعبیر از ائمهٔ طاهرین و پیغمبر (ص) است: «مرج البحرین یلتقیان»: دو دریا در کنار هم هستند، «بینهما برزخ لا یبغیان» و حفاظی بین این دو دریاست که این دو دریا را با تمام امنیت حفاظت می کند و این دو دریا با همهٔ دریاها فرق می کنند: «یخرج بینهما اللؤلؤ و المرجان» محصول این دو دریا لؤلؤ و مرجان است.
ائمهٔ ما در تأویل این آیات(که قرآن دارای تأویل است) در آیهٔ هفت سورهٔ مبارکهٔ آل عمران است که می فرماید: «و ما یعلم تأویله الا الله والراسخون فی العلم» تأویل آیات فقط کار راسخون در علم است و راسخون در علم هم ائمهٔ طاهرین هستند. آنها علم ثابت دارند و علم ثابت آنها با پیشرفت هر علمی تغییر نمی کند. ائمه می فرمایند: دریایی که در این آیه است، یعنی «بحرین» دو دریا، یک دریا فاطمهٔ اطهر(علیهاالسلام و یک دریا هم امیرالمؤمنین(علیه السلام) است.
شگفتی های بی شمار دریای وجود امیرالمؤمنین و زهرا(س)
حالا چرا این زن و شوهر را به آسمان ها مَثَل نزد، به زمین مثل نزد، به یک باغ مثل نزد؟ علتش این است که وجود مبارک حضرت زین العابدین(علیه السلام) می فرمایند: «یا من فی البحار عجائبه» خدایا شگفتی های خلقت تو در دریاهاست، نه در ستارها و کهکشان ها و سحابی ها و زمین ها و دشت ها و کوه ها؛ اینها در مقابل دریاها شگفتی ندارند، دریای وجود صدیقهٔ مرضیه و امیرالمؤمنین(علیه السلام) شگفتی های غیرقابل شمارش دارد که پیغمبر(ص) می فرمایند: اگر دریاها مرکب بشوند و درختان هم قلم، جن و انس هم نویسنده، نمی توانند به شماره در بیاورند. این مطلب برای ما خیلی روشن نیست، یعنی چه؟ باید به یک روایت بسیار مهم متوسل شد که هم اهل تسنن در کتاب «کنزالعمال» و هم مرحوم کلینی در جلد دوم «اصول کافی» در باب فضل قرآن نقل کرده اند.
اعجاز قرآن در قیامت
آنچه در کتاب های اهل تسنن نقل شده، با آنچه در «کافی» شریف نقل شده، یکی است؛ یعنی یک روایت متفق علیه است و متن روایت نشان می دهد که اسلام از وجود مبارک پیغمبر(ص) صادر شده است. جالب این است که اهل تسنن متن روایت را از امیر المؤمنین نقل می کنند و می گویند قال علی(علیه السلام) و شیعه متن این روایت را از مقداد بن اسود نقل می کنند. بخش اندک روایت این است که پیغمبر(ص) می فرمایند: «قرآن لا تحصی عجائبه»، شگفتی های قرآن قابل شمردن نیست. علامهٔ مجلسی می فرماید: چهارصد سال پیش که من در زمان خودم حدود بیست هزار نوع تفسیر را شناسایی کردم، من عدد تفاسیر نوشته شده از زمان مجلسی تا الآن را نمی دانم، ولی علمای اهل سنت، دانشمندان اسلامی و علمای شیعه تفسیرهای بسیار عالی در روزگار گذشته نوشته اند که تمام آنها هم مطلب جدید دارند؛ یعنی رونویسی از یکدیگر نیست.
محضر مبارک وجود مبارک علامهٔ طباطبایی صاحب کتاب «المیزان» را در شهر قم درک کرده بودم، کسی به علامهٔ طباطبایی گفت: حضرت عالی با مفسّرین قبل از خودتان -سنی و شیعه- به کجای قرآن رسیدید؟ این فیلسوف و عارف و فقیه و مجهز به معارف الهی و فکر قوی(مرحوم شهید مطهری دربارهٔ او می فرموند: صدسال دیگر ایشان شناخته می شود) فرمودند: مجموع مفسرین اسلامی از زمان امیرالمؤمنین(علیه السلام) که ابن عباس تفسیر را انتقال داده تا زمان ما، اگر همهٔ تفسیرهایشان را زیر بغلشان بگذارند، از تفسیرهای هفتادجلدی و هشتادجلدی که موجود است و چاپ نشده تا تفسیرهای یک جلدی، همه جمع بشویم و تفسیرهایمان را هم بیاوریم، من به طور یقین اعلام می کنم که ما مجموع مفسرین شیعه و سنی تا لب دریا آمده ایم و هنوز داخل نرفته ایم؛ یعنی نمی دانیم چه خبر است و تا روز قیامت هم نمی دانیم چقدر تفسیر نوشته می شود، ولی از رسول خدا(ص) نقل شده که وقتی اولین و آخرین در قیامت می آیند، خدا قرآن را که وارد محشر می کند: «یأتی القرآن یوم القیامه بکرا» و اولین و آخرین می بینند که قرآن هنوز دست نخورده است و هیچ چیزی از آن را کشف نکرده اند.
مراتب هستی نور از نگاه فلاسفه
این روایت که در «کنزالعمال» و «کافی» نقل شده، در ذهنتان باشد؛ روایت پیغمبر(ص) که فرمودند: ارزش های وجود علی(علیه السلام) شمرده نمی شود، هم باشد؛ روایت امام باقر(علیه السلام) هم که فرمودند: زهرا(علیها السلام) در اولین و آخرین هم کفو نداشته و فقط علی هم کفو اوست، در ذهنتان باشد؛ حالا من خدمت شما عزیزان عرض می کنم که طبق نگاه فلاسفه و حکمای الهی، هر چیزی در این عالم چهار وجود و چهار مرتبهٔ هستی دارد؛ مثلاً نور از هستی چهار مرتبه دارد: الف) مرتبهٔ لفظی، «نون، واو، را»، لفظ نور؛ چه آثاری بر این وجود نوری بار است؟ هیچ چیزی، تنها اثری که دارد، وقتی نور در زبان ما به کار گرفته می شود، مستمع توجهاش به یک شیء روشن جلب می شود، والا اگر ما در سالنی بیاییم که هیچ روشنایی وجود ندارد و تراکم هم در ظلمت زیاد است، میلیون ها بار هم بگوییم نور، هیچ روشنایی دیده نمی شود. این مرحلهٔ لفظی نور می شود.
ب) مرتبهٔ کتبی که ما خودکار را برمی داریم و روی کاغذ می نویسیم، نور هیچ اثری بر این کلمه بار نیست؛ الا اینکه خواننده ای کاغذ را ببیند و بگوید اینجا نور نوشته شده است. مرتبهٔ کتبی را در هر تاریکی ای ببریم، به درد نمی خورد. تاریکی، تاریکی است و این نور نمی تواند کاری بکند. برای قرائت خوب است، نور نور، حالا یک بار بنویسیم، دوبار بنویسیم، ده بار بنویسیم.
ج) یک مرتبهٔ وجود و هستیِ نور مرتبهٔ ذهنی است و تنها اثری که دارد، تفکیک ذهنی این نور در ذهنمان از آب و آتش است؛ یعنی به ذهنمان که مراجعه می کنیم، از نور همین روشنایی را درک می کنیم، ولی اصلاً آثاری در ذهن ما بر وجود ذهنی نور بار نیست.
د) در مرتبهٔ لفظی، مرتبهٔ کتبی و مرتبهٔ ذهنی آثاری بر نور بار نیست، ولی مرحلهٔ چهارم هستی نور که مرحلهٔ عینی است، یعنی مرحلهٔ وجود خارجی، وجود خارج از لفظ، خارج از نوشته، خارج از ذهن که وقتی می آید، تاریکی را فراری می دهد؛ وقتی به بلندگو وصل می شود، صدا را پخش می کند؛ وقتی به تهویهٔ مطبوع وصل می شود، هوا را خنک یا گرم می کند؛ وقتی به غذا وصل می شود، غذا را می پزد. تمام آثار مربوط به نور، به مرحلهٔ عینی و وجود خارجی اش مربوط است.
مراتب قرآن کریم براساس آیات و روایات
قرآن مجید نیز طبق آیات خودش و روایات چهار مرحله دارد:
الف) یک مرحلهٔ لفظی دارد که من الآن برایتان قرائت می کنم: «لَوْ أَنْزَلْنَا هذَا الْقُرْآنَ عَلَی جَبَلٍ لَرَأَیتَهُ خَاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْیةِ اللَّهِ». شما شنیدید، در مرتبهٔ اثر شنیدن و اثر گفتار: صدا: «إِنَّ اللَّهَ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ وَ إِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَی». این مرحلهٔ لفظ است.
ب) یک وقت هم خوشنویس قلم را برمی دارد و سورهٔ مبارکهٔ واقعه، سورهٔ مبارکهٔ بقره یا سورهٔ مبارکهٔ الإنسان را با خط نسخ می نویسد، بعد هدیه می کند و می گوید این را به دیوار بزنید، خوب است؛ یا همه اش را می نویسند و چاپ می کنند و می گویند در خانه هایتان باشد که این مرتبهٔ کتبی قرآن است.
ج) مرتبهٔ ذهنی اش همانی است که در حفظ قاریان و حافظان است.
د) مرتبهٔ عینی و وجود خارجی اش که تمام آثار از او از دنیا تا اعماق ابدیت ظهور می کند. این مرتبهٔ چهارم عینی جایی است که تمام قرآن مجید در آنجا تحقق ایمانی، اعتقادی و اخلاقی و عملی پیدا کرده و عینیت به خود گرفته است.
امیرالمؤمنین(ع) و زهرا(س)، قرآن عینی
امیرالمؤمنین می فرمایند: قرآن عینی که غیر از قرآن کتبی و لفظی و ذهنی است، من هستم و علی کفو زهراست. زهرا(علیهاالسلام) کل قرآن است، علی کل قرآن است و پیغمبر(ص) می فرمایند: شگفتی های قرآن غیرقابل شمارش است؛ پس دریاها مرکب، درختان قلم و جن و انس نویسنده نمی توانند شگفتی های وجود زهرا را شمارش کنند. کجا رفتیم؟ به خدا هیچ جا نرفتیم!
خدای را نتوان دید جز به چشم رسول
بتول را نتوان دید جز به چشم رسول
اگر می خواهی خدابین شوی، باید خدا را از چشم پیغمبر(ص) ببینی؛ چون تمام هویت خدا پیش او حاضر است و اگر کسی می خواهد زهرا را بشناسد، باید چشم پیغمبر(ص) را وام بگیرد که چشم پیغمبر(ص) هم وام گرفتنی نیست، چون نور چشم پیغمبر (ص) نوری است که به هر کسی -حتی به آسما ن ها- وام بدهند، پشت همهٔ آسمان ها را می شکند. کجا رفتیم؟ جایی نرفتیم و سر جای خودمان هستیم. ما چه می دانیم زهرا(علیهاالسلام) کیست؟
فاطمه(س) لیلة القدر پنهان اهل بیت(ع)
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند: «إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ» چه کسی می داند که شب قدر کِی است؟ شب نوزدهم است؟ قسم بخور که شب نوزدهم است؛ شب بیست ویکم است؟ دلیل بیاور که شب بیست و یکم است؛ شب بیست وسوم است؟ دلیل بیاور که شب بیست وسوم است. قدر یک شب است که گم است و احدی نمی داند. امام صادق(علیه السلام) می فرمایند: «لیلة القدر» ما اهل بیت فاطمه(علیهاالسلام) است که گم است. کیست؟ بگویید نمی دانیم!
فاطمهٔ اطهر، فخر زنان عالم
چند خط شعر از یک دانشمند بخوانم؛ از آدم های معمولی نمی شود شعر خواند. آدم های معمولی اصلاً به این حریم راه ندارند! شما دوهزار قصیده در مدح زهرا(علیهاالسلام) برای من بیاور، من هم کمی درس خوانده ام و خودم هم دیوان شعر نهصد صفحه ای دارم، می گویم اینها لفظ روی کاغذ است و کنار بگذار؛ اما حالا یک دانشمند، محقق، اهل دل و اهل حال بتواند نوک قلمی ضعیف در مرکب ذهنش بزند و روی کاغذ بیاورد، یک خرده می توان قبول کرد.
فخر زنان فاطمهٔ اطهری
پیک خدا را چه نکو دختری
یعنی تمام زنان دنیا تنها می توانند به همه بگویند که در عظمت ما زنان همین بس که زهرا(علیهاالسلام) از جنس ما ساخته شده است. فاطمهٔ اطهر(علیها السلام) یعنی چه؟ قرآن را که از روایت پیغمبر(ص) شنیده اید چه بود! طبق روایتی که سنی ها و شیعه ها دارند، پیغمبر(ص) فرمودند: شگفتی های قرآن قابل شمردن نیست. قرآن مجید می فرماید: دسترسی به من برای احدی امکان ندارد، جز کسی که از طهارت عقلی و قلبی و نفسی و اخلاقی و عملی برخوردار است: «لاَ یمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ» و نیز می فرماید: «إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً»، زهرا(علیها السلام) طبق این آیه کل قرآن است، چون به کل قرآن هم دسترسی پیدا کرد.
فاطمه(س) ام ابیها و حافظ دین خدا
ام ابیها لقبت زین سبب
کز حسبت، دخت پدرپروری
در عالم سابقه نداشته که پدری به دخترش بگوید تو مادر منی؛ البته نه مادری که من را زاییده، بلکه تو ریشهٔ فعال من هستی. «اُم» یعنی ریشه؛ یعنی زهرا(علیهاالسلام) اگر تو نبودی، تمام بساط من و خودم ابتر بودیم و قطع می شدیم؛ اگر تو نبودی، چراغ قرآن من، چراغ نبوت من و چراغ دین من خاموش می شد، چون بعد از من کسی نبود که این دین را حفظ کند. تو بودی که به علی(علیه السلام) شوهر دادم که حسن و حسینی تا امام دوازدهمی بیاید و نسل به نسل، فرهنگ تو و شوهرت و یازده فرزندت، نبوت انبیا و توحید و قرآن را حفظ کنند و اگر تو نبودی، من ابتر بودم و همه چیز قطع می شد.
زهرا(س) محرم تر از همه به خدا
گوهر یک دانهٔ دریای وحی
رحمت حق شافعهٔ محشری
به پیغمبر(ص) گفت: بابا، در قیامت تو را کجا ببینم؟ فرمودند: عزیز دلم، در کنار کوثر؛ گفت: اگر آنجا شما را ندیدم، کجا ببینم؟ فرمودند: سر راه بهشت و دوزخ، من آنجا هستم. فاطمه(علیهاالسلام) جان خدا در قیامت، این حق را کنار راه بهشت و جهنم به تو می دهد که هرکس را که می خواهی از دوزخ ببر تا به جهنم نرود. این را والله به پیغمبر(ص) به خودش قسم، ما نتوانستیم این مطلب را در کتاب هایمان بیاوریم و ابن ابی الحدید سنی معتزلی در «شرح نهج البلاغه» نوشته است که وقتی زهرا(علیهاالسلام) در روز قیامت وارد محشر می شود، خود پروردگار به اولین و آخرین می فرماید: چشم هایتان را فرو بپوشانید و نگاه نکنید! یعنی نامحرم آمده است؟ نامحرم نیامده، از همه محرم تر به خدا آمده است. چرا نگاه نکنید؟ چون دیدهٔ شما طاقت تماشای عظمت زهرای من را ندارد. این را ابن ابی الحدید به عنوان روایت از پیغمبر(ص) نقل می کند. چشم که هیچ نیست، چشم که چیزی نیست، دختر پیغمبر(ص) عقل ها را خیره کرده ای.
فاطمه(س) نیروی جذب یازده اختر و ماه و خورشید
زهد و صلاح و شرف و فضل را
هم قدر و هم قدم حیدری
یازده اختر که درخشش گرفت
در فلک دین، همه را مادری
مریم یک ستاره داشت که عیسی بود و خوب ستاره ای داشت، اما زهرا(علیهاالسلام) یازده ستاره، یک ماه و یک خورشید داشت. خورشیدش پیغمبر(ص)، ماهش علی و یازده ستاره اش هم ائمه بودند و نیروی جذب و انجذاب این خورشید و ماه و یازده ستاره نیز فاطمه(علیهاالسلام) بود. اینها حرف دارد و با یک ساعت، سه ربع چیزی ندارم که بگویم؛ پس با توجه به روایات و مقدماتی که شنیدید و با مطالبی که شنیدید، حالا این بیت را ببینید! به خدا درست است، والله درست است. آنچه در متن کتاب وجود دارد، نکته به نکته همهٔ هستی را در تو خلاصه کرده اند.
وصف ناپذیری عظمت زهرای اطهر(س)
ملک تو مرز ملکوت خداست
کِی به هوای فدک خیبری؟!
آنچه که در وصف تو گویند
باز برتر و والاتر و والاتری
تمام فریاد و نالهٔ تو به خاطر علی بوده و نه به خاطر یک تکه زمین؛
در راه علی به خانهٔ وحی
آخر تو شدی فدای قرآن
بزرگی و نابخشودگی گناه ظالمین به قرآن عینی
این عظمت و بزرگی را دیدید! این دریا و شگفتی هایش را دیدید! حالا عظمت گناه مجرمان در روز بعد از مرگ پیغمبر (ص) را ببینید؛ ببینید به چه کسی و به چه چیزی ظلم شده است! گناه این ظلم به خاطر طرفش زهرا(علیهاالسلام) که وجودش قرآن عینی بوده و شگفتی های وجودش قابل شمارش نبوده و به نگاه خدا دریای بی ساحل است، به خاطر طرفی که ظلم شده، گناه چقدر عظیم است! شما کارهایی که کردید، فکر می کنید خدا شما را می بخشد، اگر ببخشد که خدا ظلم کرده است.