چرا فاطمه عليهاالسلام «أمّ أبِيْها» لقب يافت؟
ریاحین ـ چرا پيامبر گرامى، دخترش فاطمه عليهاالسلام را «أمّ أبِيْها» خواند؟ آيا اطلاق اين لقب به آن بزرگ بانوى دانش و كمال، نشانگر راز و جايگاه ويژهاى است؟
جواب: باسمه جلت اسمائه
شمارى از علماى اهل سنّت و در صدر آنان، صاحب «كفاية الطّالب» تصريح نمودهاند كه پيامبر خدا از دخترش فاطمه عليهاالسلام به «أُمّ أبِيْها» تعبير مىفرمود، و در نتيجه در بسيارى از كتابهاى تاريخى اين تعبير از پيامبر در مورد دخترش فاطمه عليهاالسلام آمده است، امّا چرا و راز آن چيست؟
از واژه «أُمّ» و جاى بهكاررفتن آن، در ادبيات و فرهنگ عرب چنين دريافت مىشود كه در عرب، هر انجام رسان و گردآورنده كار بزرگ يا پيشگام در آن را كه پيروان و رهروانى داشته باشد كه آن را پيگيرى كنند، «أُمّ» مىنامند؛ بههمين جهت است كه به كاسه و پوششى كه مغز را در خود گرفته است، «أُمّالرَّأس»، و به پرچمى كه لشكرى زير آن گرد آمدهاند «أماً» مىگويند. در قرآن نيز «أُمّ الْكتاب» براى لوح محفوظ به كار رفته است كه مىفرمايد: «وَ عِنْدَهُ أُمّ الْكتاب*». و نيز بر آيات محكم «أُمّ الْكتاب» اطلاق شده است كه مىفرمايد:«هُنَّ أُمّ الْكِتاب*» (آلعمران، آيه 7) بنا بر اين، از تعبير پيامبر در مورد دخترش فاطمه عليهاالسلام كه او را«أُمّ أبِيْها» مىخواند،
باتوجّه به مقام والاى معنوى آن حضرت - كه آخرينِ فرستادگان خدا و سالار و برترين پيامبران و جلوهگاه كامل پيام و پيامبرى به سوى همه بشريت است، و بهگواهى روشن قرآن از روى شيفتگى و هواى دل سخن نمىگويد، بلكه هماره سنجيده و حكيمانه سخن مىگويد، (نجم، آيههاى3 ـ 4) چنين دريافت مىشود كه آن بزرگوار با اين تعبير در مورد آن بانوى بزرگ، در حقيقت بر آن است كه دريايى پهناور بلكه اقيانوسى بىكرانه از فضيلتها را با اين تعبير براى ما گرد آورد و عالمى بزرگ از مكارم اخلاقى و انسانى را كه در وجود ارجمند فاطمه عليهاالسلام موج مىزند، به ما نشان دهد، تا دنيايى از ارزشها و گنجينه هايى از افتخارات بزرگ را كه رسالت نبوى را آراسته و پايههاى آن را برپا ساخته و امامت و ولايت راستين را بنيان و استوار نموده است در برابر ديدگان ما جلوهگر شود. با اين بيان، تعبير پرمعناى «أُمّ أبِيْها»، بهروشنى جايگاه پُرشكوه و عظمت بىنظيرى را براى آن بانوى معنويت و كمال ترسيم مىكند.
لینک منبع» سایت استفتاءات معظم له