صبر و بردباری حضرت خدیجه در پیشبرد اهداف پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم

ریاحین : به بیان امام صادق علیه السلام، از آن زمان که حضرت خدیجه سلام الله علیها با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، پیمان زندگی مشترک را بست؛

زن های «مکه» با او قطع رابطه نمودند و دیگر، نه به خانۀ او می رفتند و نه به او سلام می کردند و نه اجازه می دادند که زنی به دیدار او رود! از این رو، هراس و اندوه وجود حضرت خدیجه سلام الله علیها را فرا گرفت، اما چون به حضرت فاطمه س باردار شد، آن عزیزتر از جان، از درونش با او سخن می‌گفت و مادر را به صبر و تحمّل فرا می خواند!1

آری! بانویی که پیش از ازدواج با رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم، از امکانات مادیِ فراوانی برخوردار بود و زندگیِ نسبتاً آرام و بی‌دغدغه‌ای داشت! در طول زندگیِ مشترک با آن حضرت، انواع رنج‌ها و محرومیت‌ها را پذیرا شد؛ رنج‌ها و ناملایماتی همچون از دست دادن پسرانش، عبدالله، قاسم و طاهر، که همگی در سنین کودکی از دنیا رفتند؛2 و زخم زبان زنان «مکه» و مشاهدۀ آزار و اذیت‌هایی که همسر محبوبش از طرف مشرکان متحمل می شد، اما او پیوسته در سایه ایمان و اعتقاد به حقانیت دین پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و در راستای کسب رضای پروردگار؛ به صبر و مقاومت برابر ناملایمات مبادرت می‌ورزید!

بانو بنت الشاطی، در این باره می‌نویسد:

«حضرت خدیجه سلام الله علیها، در سنینی نبود که تحمل رنج و سختی برای او آسان باشد و از کسانی نبود که در جریان زندگی، با تنگیِ معیشت، محرومیت‌ها و تلخ‌کامی‌ها، بار آمده و خو گرفته باشد! در عین حال، با وجود کهولت و سالخوردگی، سختی‌هایی را که از طرف «قریش» بر او تحمیل شد، تا سرحدّ مرگ تحمّل کرد!»3

حضرت خدیجه سلام الله علیها، به راستی مصداق بارز این آیۀ کریمه گردید، که خداوند می‌فرماید:

« وَالَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ ... أُولَئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ»؛4

«و کسانی که به خاطر رضایت و خشنودیِ پروردگارشان صبوری می کنند... پایان نیکِ سرای دیگر برای آنان است!»

به همین سبب، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

«أُمرت أن أُبشّر خدیجة ببیت من قصب لاصخب فیه ولانصب»؛5

«به من امر شده که حضرت خدیجه سلام الله علیها را به خانه‌ای [در بهشت] از جنس نقره که در آن، نه سر و صدا و نه رنج و بیماری‌ای است؛ بشارت دهم!»

یادداشت ها:

1ـ بحار الأنوار، محمدباقر مجلسی، ج 16، ص 80.

2ـ وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، شیخ حرّ عاملی، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409 ق، ج 3، ص 243 و 244.

3ـ بانوی کربلا حضرت زینب سلام الله علیها، عائشة بنت الشاطی، ترجمه آیت الله سید رضا صدر، فصل پدران و نیاکان حضرت زینب سلام الله علیها.

4ـ رعد، 22.

5ـ بحارالأنوار، محمدباقر مجلسی، ج 16، ص 72.

منبع: خصائص ام المومنین خدیجة الکبری

تالیف: حجت الاسلام والمسلمین حسین تهرانی