شبيه ترين فرد به علي(ع) و فاطمه(س)

ریاحین ـ مورخان در مورد ولادت حضرت زينب(س) اقوال گوناگوني را ذكر كرده اند: دو قول مشهور در مورد ولادت ايشان: 1. پنجم جمادي الاولي سال پنجم هجري و برخي نيز سال 6 هجري را سال ولادت ايشان مي دانند، البته اقوال ديگري نيز ذكر شده است.

اين بانوي بزرگوار در شهر مدينه تولد يافت. مدت زندگي ايشان با مادرش حضرت زهرا(س) حدود پنج يا شش سال بوده است. زندگي حضرت زينب با مادر در سوم جمادي الثاني سال 11 هجري به پايان رسيد. شوهرِ ايشان، عبدالله بن جعفر پسر عموي بزرگوارش مي باشد. او يكي از شخصيتهاي مشهور اسلام و از سخاوتمندان بنام و معروف مي باشد.

حضرت زينب(س) داراي القاب و كنيه هاي زيادي است. يكي از القاب آن حضرت كه در روايات آمده، «عقيله» يا «عقيله بني هاشم» است كه به معناي زن ارجمند و گرامي در فاميل خود، مي باشد.» از ديگر القاب آن حضرت مي توان «صديقه صغري»، «عارفه»، «عالمه»، «فاضله»، «كامله» و «عابده آل علي» را نام برد.

حضرت زينب(س) تا زماني كه اميرالمؤمنين(ع) در مدينه بود با شوهرش عبدالله بن جعفر در مدينه زندگي كردند و زماني كه اميرالمؤمنين پايتخت حكومت اسلامي را به كوفه منتقل كردند به كوفه نقل مكان كردند. حضرت زينب در كوفه به ارشاد و تعليم زنان كوفه اشتغال داشت. حضرت علي(ع) در سال 40 هجري در كوفه به شهادت رسيد. بنابراين سن حضرت زينب(س) در اين زمان تقريبا 35 سال بود. حدود 10 سال هم بعد از شهادت پدر بزرگوارش با برادرش امام حسن(ع) زيست نمود. امام حسن(ع) در سال 50 هجري به شهادت رسيد. بعد از شهادت امام حسن(ع)، 10 سال نيز با امام حسين(ع) زندگي كرد.

حضرت زينب(س) در طول زندگي با مصائب زيادي روبرو شد، اما حضور ايشان در كربلا و ديدن آن صحنه هاي دلخراش و از دست دادن برادران و فرزندان و فرزندان برادر از همه مصيبات دردآورتر و ناگوارتر بود، چرا كه در يك روز همة عزيزانش خصوصاً برادرش امام حسين(ع) را از دست داد. هنگام مصيبت جانگداز كربلا سن حضرت زينب(س) 55 ساله بود. اين بانوي بزرگوار در شب يكشنبه چهاردهم ماه رجب سال 62 هجري درگذشت. هر چند اقوال ديگري نيز در مورد ماه وفات ايشان وجود دارد، اما قول مشهور همان 14 ماه رجب سال 62 هجري است.

سيد هاشم رسولي محلاتي مي نويسد: «مشهور آن است كه وفات آن بانوي معظمه در شب يك شنبه چهاردهم ماه رجب سال 62 هجري اتفاق افتاد. يعني حدود يك سال و نيم بعد از واقعه عاشورا» اختلافي كه در وفات آن حضرت وجود دارد در ماه وفات آن حضرت است و گرنه همه مورخان اتفاق دارند كه سال وفات ايشان همان سال 62 هجري است. بنابراين اين بانوي شريف تقريبا يك سال و نيم بعد از واقعه عاشورا رحلت فرمود.

فضائل آن حضرت

1. صبر. «شهيد مطهري» در اين رابطه مي نويسد: «در حماسه حسيني آن كسي كه بيش از همه درس تحمل و بردباري را آموخت و بيش از همه اين پرتو حسيني بر روح مقدس او تابيد خواهر بزرگوارش زينب(س) بود.» و در ناسخ التواريخ آمده است: «محققاً از آغاز خلقت تاكنون از هيچ زني از زنهاي انبياء و اولياء با اين حلم و بردباري پديد نيامده است.»

2. عبادت. «زينب كبري در تمام مدت اسارت تهجد و نماز شبش تعطيل نشد.» در كتاب رياحين الشريعه آمده است: «شب زنده داري زينب در تمام عمرش ترك نشد، حتي شب يازدهم محرم».

3. سخنوري. خطبه هاي آتشين و زيباي زينب در كوفه و شام كه يزيد و يزيديان را رسوا ساخت در حد اعلاي فصاحت و بلاغت بود. شهيد مطهري در اين رابطه مي نويسد: «خطابه اي كه حضرت زينب در مجلس يزيد خوانده است از خطابه هاي بي نظير دنياست.»

4. علم. زماني كه حضرت زينب(س) خطبه پرمحتوا و آتشين خود را در بازار كوفه ايراد نمود، امام سجاد(ع) در تأييد مقام علمي زينب(س) فرمود: الحمدلله تو دانشمند و عالمه اي بدون معلم و بانوي خردمندي بدون استاد مي باشي.» اين سخن امام سجاد(ع) نشان دهنده علم لدني آن حضرت مي باشد.

5. بزرگواري. در بزرگواري آن حضرت همين نكته بس كه «زماني كه در عصر روز عاشورا دو پسرش را شهيد كردند از خيمه پاي بيرون نگذاشت» در حالي كه هنگام شهادت ساير شهدا از خيمه بيرون مي آمد و امام حسين(ع) را دلداري مي داد، ولي اينجا براي اين كه برادرش حسين(ع) خجالت نكشد از خيمه بيرون نيامد.

6. عصمت. نويسنده كتاب «زينب بنت الامام اميرالمؤمنين» مقام عصمت را براي اين بزرگوار ذكر مي كند و مي نويسد: هر چند مقام عصمت براي ايشان «ضروري دين» نيست، ولي به اين مرحله رسيده اند...» و خلاصه بايد گفت: «شئونات باطنيه و مقامات معنويه حضرت زينب(س) نائبه زهرا، امينه خدا.. . را هيچ كس نتواند به تحرير و تقرير درآورد.» ابن اثير مي نويسد: «زينب در فصاحت و بلاغت و زهد و عبادت و فضيلت و شجاعت و سخاوت شبيه ترين مردم به پدر خود علي(ع) و مادر خود فاطمه(س) بود.»